“Giật mình” khi biết cây rơm lại có ý nghĩa lớn trong tranh làng quê Việt

Hình ảnh cây rơm đã trở nên quen thuộc trong các bức tranh làng quê Việt. Đó là một hình ảnh vô cùng gần gũi và thân thuộc. Chính đặc thù ấy đã là nguồn cảm hứng cho các nghệ nhân sáng tác tranh. Cây rơm đi vào tranh làng quê Việt làm xốn xao bao trái tim người chơi tranh. Chúng như thổi một làn gió mới vào nét đẹp chốn quê hương. Ẩn chứa sau những cọng rơm bé nhỏ ấy là cả một ý nghĩa hết sức lớn lao. Sau đây hãy cùng Tranh Mona Lisa tìm hiểu ý nghĩa của chúng nhé!

Y8030 Tranh đính đá Mùa màng bội thu kích thước trung bình 120x65 cm
Y8030 Tranh đính đá Mùa màng bội thu kích thước trung bình 120×65 cm

Rơm từ đâu mà ra?

Mình còn nhớ vào những ngày thu hoạch lúa quê mình rộn ràng bận rộn lắm. Thậm chí bận cả ngày lẫn đêm luôn. Cây lúa sau khi được cắt khỏi gốc được lượm thành từng bó chở về nhà. Mình còn nhớ như in cái ngày ấy. Cái ngày bám theo xe ba gác của ba chở lúa về nhà, mệt nhưng mà vui. Những chiếc máy tuốt hoạt động hết công suất đến tận nửa đêm. Sau khi phần hạt thóc được tách ra để lại phần còn lại chính là rơm. Hay nói cách khác, rơm chính là phụ phẩm của cây lúa sau khi tuốt sạch thóc.

Cây rơm được tạo ra như thế đấy. Rất đơn giản nhưng chúng lại có ý nghĩa lớn trong nông nghiệp.

Rơm là gì? Phân biệt rơm và rạ?
Rơm là phần thân trên của cây lúa, sau khi tuốt hết thóc. Rạ là phần thân dưới của cây lúa khi gặt sẽ bỏ lại ở ruộng. Rơm được dùng cho nhiều mục đích ở gia đình, trong khi rạ chủ yếu được dùng làm “phân bón” trở lại cho đồng ruộng.

Tranh thêu Làng quê mùa gặt (MN0173)
Tranh thêu Làng quê mùa gặt (MN0173)

Cây rơm và giá trị thực tiến trong cuộc sống

Vật liệu xây dựng hoặc nhiên liệu nấu bếp?

Thế hệ chúng ta phần lớn đều lớn lên với nhà mái ngói, mái bằng, thậm chí nhà cao tầng. Tuy nhiên vào thời ông bà ta, mái nhà chủ yếu lợp bằng rơm rạ. Thậm chí, rơm còn được trộn vào với bùn để trát vách.

Rơm ngày nay đôi khi vẫn được dùng để làm mái cho những khu resort kiểu cách hiện đại pha cổ kính.

Còn trong căn bếp làng quê xưa, rơm được dùng để đun nấu. Nhớ lại cái hồi chiều chiều ra đống rơm sau nhà rút rơm về đun. Rồi những lúc vừa nấu cơm vừa đọc sách lửa bén ra cháy cả đống rơm. Nghĩ lại vẫn thấy sợ nhưng cũng thấy vui. Đâu chỉ có vậy, tụi trẻ như mình còn nghĩ ra cái trò nướng ngô, khoai nữa. Ngô khoai được vùi trong đống tro hồng, đến lúc chín bỏ ra thơm phức. Nhưng phải nói rằng, khoai nướng bếp rạ ngon hơn nướng bằng than củi như bây giờ nhiều. Ngày ấy, anh chị mình trên thành phố về cứ nghiền món này. Bởi chúng đâu dễ kiếm được trên khu phố thị xa hoa. Cơm nấu bếp rơm cũng thơm hơn cơm nấu bếp củi nữa.

Thực phẩm trong chăn nuôi

Vào mùa rét, khi nguồn cỏ ngoài đồng cạn kiệt. Rơm được làm thức ăn cho gia súc như trâu, bò, ngựa, cừu…Chúng không có nhiều dinh dưỡng nhưng cũng giúp động vật lót dạ để quên đi cảm giác đói. Ngoài ra rơm còn dùng để lót ổ ấm cho trâu, bò….vào mùa đông.

Rơm nếp còn được các bà, các chị khéo tay bện thành những chiếc chổi quét nhà. Chúng vừa nhẹ, vừa bền lại rất đẹp.

Rơm rạ dùng để sưởi ấm

Vào mùa đông giá rét, rơm được bện chặt thành nùn rơm dùng để đốt sưởi ấm. Cái cảm giác ghé mặt thồi phù phù, những tia lửa đỏ lan ra rồi bùng lên ấm áp vô cùng. Thậm chí vào thời ông bà mình, rét quá không có gì để mặc cũng phải lót rơm xuống dưới để nằm.

Ngày ấy, những nùn rơm nén chặt còn để giữ lửa khi mà nhà không có diêm hay cây bật lửa hết gas.

Kí ức của rơm gắn liền với lũ trẻ làng

Chân đống rơm là nơi bọn trẻ chơi ú tìm, nhảy nhót trên ngọn đống rơm. Chúng còn là ghế tựa êm ái của bọn con gái chúng tôi. Nhớ chiều chiều rủ nhau ra đống rơm sau nhà ngồi học bài. Cảm giác yên tĩnh và êm êm làm sao. Bồi hồi nhớ lại cái hình ảnh nhỏ bạn tôi. Một tay cầm sách, một tay bứt sợi rơm vàng óng cho vào miệng ngậm. Vừa ngậm vừa suy nghĩ như nhà tri thức vậy.Có lần buồn ngủ quá chúng tôi ngủ lúc nào không hay.

Chân đống rơm còn là nơi các anh chị mới lớn thì thầm hẹn hò. Không biết nơi đấy có gì mà có thể khiến các đôi yêu nhau kéo nhau ra tâm sự. Trong lúc chàng bối rối nắm tay thì nàng bứt cọng rơm mân mê ngượng ngùng.

Chân đống rơm còn là nơi giải tỏa nỗi vui buồn của tụi trẻ. Nơi đây chứng kiến bao nhiêu chuyện dở khóc dở cười của chúng tôi. Hồi lên cấp 3, mẹ sắm cho cái xe đạp mới. Mỗi lần đi học trưa về rơm phơi đầy đường làm chúng tôi phát mệt. Ai ai cũng phải cong mông lấy sức mà đạp. Mệt nhưng cảm giác được ngửi mùi rơm mới phơi thơm biết bao.

Tranh đính đá vụ mùa bội thu

Vào thời nay, khi cuộc sống được đầy đủ ấm no thì rơm có giá trị như thế nào?

Dù cuộc sống có thay đổi thì rơm cũng không hề mất đi giá trị của nó. Rơm có thể dùng để ủ làm phân bón rất tốt cho cây trồng. Vừa dễ hấp thụ mà không làm hại nguồn đất cũng như các sinh vật đất. Ngoài ra rơm chính là nguyên liệu để sản xuất nấm rơm – một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng mang lại giá trị kinh tế cao.

Hồi còn bé, được ăn nấm rơm thì ngon chẳng kém gì bữa cơm có thịt.

Rơm được bảo quản cất giữ như thế nào?

Việc cất giữ rơm theo lối truyền thống cũng rất kì công. Việc này thường ít nhất phải 2 người cùng làm. Rơm sau khi phơi xong được chở về nhà. Đầu tiên người ta trải rơm thành cái đế, độ rộng tùy vào lượng rơm cần cất. Rơm cứ thế được cất lên theo kiểu hình tháp, to dưới đế và nhỏ dần khi đến ngọn. Để đưa rơm được lên cao, người ta phải dùng cái sào để hất rơm lên. Một người ở dưới hất, người còn lại leo lên trên để đỡ rồi xếp rơm. Rơm phải được đánh và nèn chặt để mưa không thể lọt kẽ làm ướt hay thối rơm.

Ý nghĩa của hình ảnh cây rơm trong tranh làng quê Việt

Rơm biểu tượng cho sự đầy đủ ấm no

Rơm là hình ảnh mộc mạc nhưng hết sức gần gũi với con người. Chúng mang một màu vàng rực rỡ và có ý nghĩa to lớn trong đời sống sinh hoạt của người dân. Chính điều này đã tạo nhiều cảm hứng cho các nghệ nhân sáng tác tranh. Hình ảnh cây rơm tượng trưng cho một mùa màng bội thu. Ngày xưa, cứ nhà nào có đống rơm to là thể hiện sự giàu sang, no đủ. Bởi có làm nhiều ruộng, cấy nhiều lúa thì đống rơm mới to, thóc mới đầy hòm, không lo đói.

Để bức tranh mùa màng bội thu trở nên sinh động thường có sự xuất hiện của con người. Hình ảnh các bác nông dân thu hoạch lúa mà mặt đầy phấn khởi. Rồi cả hình ảnh con người kéo lúa về nhà với xe lúa đầy ắp chính là kết quả viên mãn cho một mùa làm lụng vất vả. Tất cả đều thổi hồn cho bức tranh quê trở nên sinh động, đẹp đẽ hơn.

Y8049 Tranh đính đá Mùa màng bội thu kích thước lớn 200x95 cm
Y8049 Tranh đính đá Mùa màng bội thu kích thước lớn 200×95 cm

Hình ảnh cây rơm trong tranh làng quê giúp gợi nhớ lại kí ức

Hiện nay, với nhiều làng quê hình ảnh này trở nên xa vời. Những cánh đồng lúa xưa kia trở thành các khu công nghiệp. Do đó mùa màng không còn nữa nên việc đống rơm bị xóa bỏ là hết sức bình thường. Vẫn biết rằng sự đô thị hóa giúp quê hương được đầy đủ đỡ vất vả hơn là mừng. Nhưng mỗi khi về quê không được bắt gặp hình ảnh đống rơm tôi như thiếu đi một thứ gì đó. Cảm giác trống trải làm sao. Bởi nó quá đỗi thân thuộc đã đi liền với tôi suốt những năm tháng tuổi thơ khi gia đình tôi còn nghèo khó.

Nhưng rất may ngày nay khi xa quê hương tôi vẫn có thể bắt gặp hình ảnh này trong những bức tranh quê hương. Chúng giúp tôi mường tưởng đến những tháng ngày còn nghèo khó. Rồi cả kí ức cùng lũ bạn cùng trang lứa. Chúng giúp tôi vơi bớt cảm giác nhớ quê.

Tái bút

Thời gian tới, để trang trí cho căn nhà mới nhất định tôi sẽ lựa chọn các bức tranh làng quê. Hình ảnh mùa màng bội thu cùng với hình ảnh các bác nông dân chăm chỉ càng làm tôn lên vẻ đẹp của bức tranh. Để hàng ngày tôi có thể ngắm nhìn gợi nhớ, mường tượng về kí ức tuổi thơ dữ dội của chính tôi.

Tranh đính đá Phong cảnh làng quê (Y8168)

Mã sản phẩm: Y8168
Giá: 309,000 
Kích thước: 120x60 cm

Tranh đính đá Phong cảnh làng quê (Y8169)

Mã sản phẩm: Y8169
Giá: 439,000 
Kích thước: 150x70 cm

Tranh đính đá Phong cảnh làng quê (Y8170)

Mã sản phẩm: Y8170
Giá: 729,000 
Kích thước: 200x90 cm

Tranh đính đá Phong cảnh làng quê (Y8033)

Mã sản phẩm: Y8033
Giá: 499,000 
Kích thước: 160x70 cm

Tranh đính đá Phong cảnh làng quê (Y8027)

Mã sản phẩm: Y8027
Giá: 279,000 
Kích thước: 120x65 cm

Tranh đính đá Phong cảnh làng quê (Y8028)

Mã sản phẩm: Y8028
Giá: 429,000 
Kích thước: 160x75 cm
5/5 - (43 bình chọn)

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *